نام ایران



واژهی ایران در فارسی باستان(airya)ودر فارسی میانه به شکل «اران»(er?n) بوده، و برگرفته از شکل‌ قدیمی «airya nama» و به معنای «سرزمین مردمان اصیل» است.



واژهی «آریا» در زبان‌های اوستایی، فارسی باستان و سنسکریت به ترتیب به شکل‌های «اَیریه»(airya)،«اَریه»(?riya)،«آریه»(arya) به کار رفته‌است. و نیز در زبان سنسکریت «اریه»(ariya) به معنی سَروَر و مهتر و «آریکه»(aryaka) به معنی مَردِ شایسته? بزرگداشت و حرمت است و آریایی به‌زبان اوستایی «ائیرین»(airyana) و به‌زبان پهلوی و فارسی دری «ایر» خوانده می‌شود و ایرج به‌زبان آریایی "airya" است. ایر در واژه به‌معنی «آزاده» و جمع آن «ایران» به‌معنی «آزادگان» است.





نام ایران در لغت به معنی «سرزمین آریاییان» است و مدت‌ها قبل از اسلام نیز نام محلی آن نیز ایران، اران، یا ایرانشهر بود.[?]، البته از ??? سال پیش از میلاد تا ???? در عرصه بین‌المللی با نام پرشیا شناخته می‌شد[1] که در سال ???? با درخواست رسمی رضاشاه پهلوی همان نام بومی کشور (ایران) در عرصه بین الملل هم مورد کاربرد قرار گرفت. نام "پرشیا همچنان در زبان‌های اروپایی به دلیل سابقه تاریخی - فرهنگی اش مصطلح است اما در اخبار سیاسی بیشتر از نام ایران استفاده می‌شود. بیشتر نمایشگاه‌های بزرگ فرهنگی- هنری ایران که در سال‌های اخیر در اروپا برگزار شده مانند «هفت هزار سال هنر ایران» و «امپراطوری فراموش شده» نام "پرشیا را در عنوان خود داشته‌اند.

 

 

منشور آزادی کوروش
اولین سرود ملی ایران
آریایی
نام ایران